Փաշինյանին պետք է, որ հայ հասարակության ներսում չլինեն գաղափարներ և ուժեր, որոնք կարող են փոխել իրավիճակը. Վասիլի Կոլտաշով (տեսանյութ) Զգուշացեք` դռները փակվում են, հաջորդ կայարանը հերթական սին խոստում Կպատժի՞ Պուտինը Ալիևին
12
Հանգիստ կարելի է եզրակացնել, որ այդ 100 միլիոն դոլարը լափվել է․ Բագրատ Միկոյանն արձագանքել է Նիկոլ Փաշինյանին Բաղրամյան պողոտայում ժողովրդի վրա նռնակային հարձակումից անցել է մեկ տարի. ոստիկանությունից ոչ ոք դատարանի առջև չի կանգնել Փաշինյանական սատելիտները հերթական հակառուսական ակցիան են արել... Ֆրանսիայի հրապարակում Հեռուստացույցի գործարանից դեպի AI զավոդ կարելի է հասնել «Սեպուհ 1» ավտոմեքենայով․ ՔՊ-ական նախարարին ծաղրում են Մեծ շքախմբով Փաշինյանը մտնելու է Ավինյանի հետևից․ Գևորգ Ստեփանյան (տեսանյութ) Ի դեպ, նկատել եք, որ նախաձեռնողների թիրախավորումից դուրս են մնացել ՔՊ պատգամավորներն ու «անկախները» ՆԱՏՕ–ն ոչ մի լավ բան չի խոստանում Հարավային Կովկասի անվտանգության համար․ Զախարովա (տեսանյութ) Իշխան Սաղաթելյանի ճեպազրույցը` իմպիչմենթի հարցով քննարկումից հետո (տեսանյութ) Դատապարտում ենք ՀՀ իշխանությունների կողմից կազմակերպված հարձակումը Կաթողիկոսի և Եկեղեցու վրա․ Սինջար եզդիների ազգային միավորում Հավատում ենք՝ ձեզ հետ միասին, առանց ընդվզումների պիտի կարողանանք հաղթահարել այս դժվարությունը. Վեհափառ (տեսանյութ) Պատերազմ Արցախում
«Իրանի զինված ուժերը պատրաստ են ցանկացած սցենարի, այդ թվում՝ պատերազմի»․ ԻՀՊԿ հրամանատար Հանգիստ կարելի է եզրակացնել, որ այդ 100 միլիոն դոլարը լափվել է․ Բագրատ Միկոյանն արձագանքել է Նիկոլ Փաշինյանին Հայաստանի հանքերի դեմ հայ բնապահպան ակտիվիստների հետ հավասար պայքարում է նաև Ադրբեջանը Բաղրամյան պողոտայում ժողովրդի վրա նռնակային հարձակումից անցել է մեկ տարի. ոստիկանությունից ոչ ոք դատարանի առջև չի կանգնել Գրեթե բոլոր կենդանատեսակների գլխաքանակի անկում է արձանագրվել. «Փաստ» «Սուրբ Աստվածամայր» ԲԿ է տեղափոխվել մաhացած 12-ամյա տղա Առաջիկայում հնարավոր է Իրանի դեմ Իսրայելի և ԱՄՆ-ի համատեղ հարձակում. Քաղաքագետ Փաշինյանական սատելիտները հերթական հակառուսական ակցիան են արել... Ֆրանսիայի հրապարակում Հեռուստացույցի գործարանից դեպի AI զավոդ կարելի է հասնել «Սեպուհ 1» ավտոմեքենայով․ ՔՊ-ական նախարարին ծաղրում են Անհամեմատելի «համեմատություն». «Փաստ» Երևանից մոտ 70 կմ հեռավորության վրա՝ Նախիջևանում այսօրվանից Թուրքիան տարատեսակ զորք է տեղակայում. Վարուժան Գեղամյան Ճամբարակում տուժածներից մեկի վիճակը ծայրահեղ ծանր է Կարևոր մեսիջներն ու իշխանական անհանգստությունները. «Փաստ» Փաշինյանին պետք է, որ հայ հասարակության ներսում չլինեն գաղափարներ և ուժեր, որոնք կարող են փոխել իրավիճակը. Վասիլի Կոլտաշով (տեսանյութ) Զգուշացեք` դռները փակվում են, հաջորդ կայարանը հերթական սին խոստում Հրահանգել է թեժացնել պայքարը «Կաթողիկոսը զավակ ունի՞, թե՞ ոչ». ՔՊ վարչությունում գլխավոր հարցը չի փոխվում Էջմիածնի քաղաքապետարանում Արգիշտի Մեխակյանի թեկնածությունը միանշանակ չեն ընդունել «Ռոսիա մոլի»՝ ոսկի վաճառող տասնյակ աշխատակիցներ կարող են գործազուրկ դառնալ Ավինյանի ասած թվերը կեղծ են (տեսանյութ) ՀՀ-ն Նարեկ Մանթաշյանին կվճարի փոխհատուցում․ Ալեքսանդր Կոչուբաև Փաշինյանը գիժ չի խաղում․ նա իրականում հոգեկան խնդիր ունի․ «գժի թուղթ» ունեցողը չպետք է պաշտոն զբաղեցնի Ստի ու խաբեության արդյունքը (տեսանյութ) Մանկական երկաթուղին դարձել է ավերակ․ վարձակալը 10 տարի ոչինչ չի անում․ Արշակ Սարգսյան (տեսանյութ) Ստացվեց 34 անբավարար թիվը, և ի՞նչ «Խստօրէն դատապարտելով այս եղկելի յայտարարութիւնները, մեր ամբողջական զօրակցութիւնն ենք յայտնում Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցուն, Ամենայն հայոց Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ կաթողիկոսին եւ Եկեղեցու միւս բոլոր սպասաւորներին» Մեծ շքախմբով Փաշինյանը մտնելու է Ավինյանի հետևից․ Գևորգ Ստեփանյան (տեսանյութ) Ամերիաբանկը միացել է Մոսկվայում առաջին անգամ անցկացվող TOON EXPO-ին Ու էսքանից հետո զարմանում եք, որ էս օրին ե՞նք․ «Կարճ ասած» Ի դեպ, նկատել եք, որ նախաձեռնողների թիրախավորումից դուրս են մնացել ՔՊ պատգամավորներն ու «անկախները»

Ի հեճուկս կառավարության և ԿԲ-ի բարձրագոչ հայտարարությունների՝ Հայաստանի սննդի արդյունաբերության ոլորտի ճգնաժամը շարունակվում է

Գլխավորապես արտաքին գործոններով պայմաննավորված երկնիշ տնտեսական աճը խառնաշփոթի մեջ է գցել պետական այրերին, նրանք ուղղակի իրականություն կտրվել են և չեն տեսնում կամ ոչինչ չեն ձեռնարկում Հայաստանի տնտեսության համար ռազմավարական նշանակություն ունեցող սննդի արդյունաբերության ոլորտի անկումը կասեցնելու ուղղությամբ։ Այս ոլորտի ձեռնարկությունները հիմնականում վերամշակում են տեղական գյուղատնտեսական արտադրանքը, հետևաբար, այս ճգնաժամը մեծ ազդեցություն է թողնելու նաև գյուղատնտեսության ոլորտի վրա, որտեղ աշխատում են հարյուր հազարավոր մարդիկ։ 

Հարկ է նշել նաև, որ արցախյան 44-օրյա պատերազմն և վերջին օրերի ընթացքում ադրբեջանական սադրանքներն իրենց հերթին բացասաբար են ազդում ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Արցախի սննդամթերք արտադրող ձեռնարկությունների գործունեության վրա։

Եվ այսպես՝ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն՝ 2022 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ՝ 

1․ մսի արտադրության ծավալը նվազել է 5,6 տոկոսով,

2․ երշիկեղենի արտադրության ծավալը նվազել է 4,9 տոկոսով,

3․մսից կիսապատրաստվածքների արտադրության ծավալը նվազել է 43,8 տոկոսով,

4․ զտած յուղերի արտադրության ծավալը նվազել է 51,5 տոկոսով,

5․ կաթնաշոռի արտադրության ծավալը նվազել է 1,9 տոկոսով,

6․ թթված կաթի և մածունի արտադրության ծավալը նվազել է 6,5 տոկոսով,

7․ թթվասերի արտադրության ծավալը նվազել է 16,4 տոկոսով,

8․ պաղպաղակի և ուտելի սառույցի արտադրության ծավալը նվազել է 35,5 տոկոսով,

9․ թարմ հացի արտադրության ծավալը նվազել է 0,5 տոկոսով,

10․ տորթերի, հրուշակեղենի արտադրության ծավալը նվազել է 35,9 տոկոսով,

11․ Հրուշակեղենի և շաքարե հրուշակեղենի արտադրության ծավալը նվազել է 2,9 տոկոսով,

12․ կերակրի աղի արտադրության ծավալը նվազել է 39 տոկոսով,

13․ խաղողի գինու արտադրությունը նվազել է 7,5 տոկոսով,

14․ հանքային և գազավորված ջրերի արտադրության ծավալը նվազել է 23 տոկոսով

Նույն ժամանակահատվածում ավելացել են հյութերի, ալյուրի, ձավարեղենի, մակարոնեղենի, գարեջրի, ալկհոլային խմիչքների և սիգարետի արտադրության ծավալները։

Հայաստանի սննդի արդյունաբերության ծավալների անկման վրա ազդել են մի շարք գործոններ։ Մասնավորապես՝ 2022 թվականի ընթացքում անասնաբուծության անկումը կազմել է 4,1 տոկոս, ինչը հանգեցրել է կաթի արտադրության ծավալների նվազմանը։ Իսկ այս տարվա կարագի արտադրության ծավալների 3,1 անգամ աճը պայմանավորված է Իրանից ներկրվող էժան կաթի սերուցքի հումքով։ 

Բացի այդ, տեղական արտադրությանը մեծ վնաս են հասցրել ներկրվող ապրանքները, որոնք անհամեմատ էժան են դարձել դրամի գերարժևորման պայմաններում։ Տեղական արտադրողները կորցնում են նույնիսկ ներքին շուկան։ 

Տարեսկզբին բիզնեսի համար էլեկտրաէներգիայի, գազի և ջրի սակագների բարձացումներն էլ ավելի ծախսատար են դարձրել տեղական արտադրությունները։ Փաստացի տարածաշրջանի և ԵԱՏՄ երկրների համեմատ Հայաստանի կոմունալ ծառայությունների սակագներն ամենաբարձն են։ Հետևաբար, ներդրողներին ավելի ձեռնտու է իրենց բիզնեսը բացել ոչ Հայաստանում։ 

Կենտրոնական բանկի կողմից վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի շարունակական բարձրացման և դրամավարկային քաղաքականության ձախողման արդյունքում բիզնեսի համար թանկացել են վարկային միջոցները, որն իր հերթին մեծ հարված է հասցրել Հայաստանի տնտեսությանը։ 

Իհարկե, սննդի արտադրության ծավալների վրա էական ազդեցություն են թողել Վերին Լարիս անցակետի կուտակումները, որը սահմանափակել և ծախսատար է դարձրել Հայաստանից արտահանումը։ Կառավարության լաստանավի շահագործման հայտարարություններն այդպես էլ օդի մեջ մնացին։

Միաժամանակ պետք է արձանագրել, որ սննդի արդյունաբերության զարգացմանն ուղղված պետական աջակցության ծրագրերն ունեն ցածր արդյունավետություն, դրանք վերանայման կարիք ունեն։ Անհրաժեշտ է համադրել տնտեսական և դրամավարկային քաղաքականությունները, ԿԲ-ն չի կարող իր կարճաժամկետ խնդիրները լուծելու համար սնանկացնել հազարավոր փոքր և միջին ձեռնարկութուններ։ Կառավարությունն և հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը պարտավոր են վերնայել և սահմանել Հայաստանի տնտեսության և բիզնեսի համար մրցունակ էլեկտրաէներգիայի, գազի և ջրի սակագներ։

ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի

պատասխանատու, տնտեսագետ Սուրեն Պարսյան

Հետևեք մեզ Telegram-ում
Հետևեք մեզ YouTube-ում
Websiite by Sargssyan
Հետևեք մեզ Facebook-ում https://www.facebook.com/ZhamLratvakan