Գյումրին՝ Ազատ Տնտեսական Գոտի և Ազատ Քաղաք. Նոր Զարգացման Հորիզոններ

Գյումրին միշտ եղել է Հայաստանի մշակութային ու արդյունաբերական կենտրոններից մեկը։ Սակայն 1988-ի երկրաշարժից հետո քաղաքը երկար տարիներ մնացել է վերականգնման փուլում՝ չկարողանալով վերադառնալ իր երբեմնի տնտեսական ուժին։ Այսօր, երբ աշխարհում տարածվում է «ազատ քաղաքների» և «ազատ տնտեսական գոտիների» մոդելը, Գյումրին ունի բացառիկ հնարավորություն վերածվելու Հայաստանի նոր տնտեսական կենտրոնի։

Ի՞նչ Կտա Գյումրուն Ազատ Տնտեսական Գոտու Կարգավիճակը

Ազատ տնտեսական գոտու (ԱՏԳ) հիմնումը նշանակում է, որ քաղաքում կստեղծվեն հատուկ պայմաններ գործարարների, ներդրողների և արդյունաբերողների համար։ ԱՏԳ-ի հիմնական առավելությունները ներառում են՝

• Հարկային և մաքսային արտոնություններ – Նոր ստեղծվող ընկերությունները կազատվեն որոշ հարկերից, իսկ արտահանման վրա մաքսատուրքեր չեն կիրառվի։
• Ներդրումների ներգրավում – Արտասահմանյան և տեղական գործարարներն ավելի շատ կցանկանան ներդրումներ կատարել Գյումրիում, եթե նրանց համար ստեղծվեն բարենպաստ պայմաններ։
• Նոր աշխատատեղեր – Տնտեսական ակտիվության աճը կխթանի նոր գործարանների, արտադրամասերի, տեխնոլոգիական կենտրոնների բացումը, ինչը կնվազեցնի գործազրկության մակարդակը։
• Արդյունաբերության վերածնունդ – Գյումրին ժամանակին եղել է խոշոր արդյունաբերական կենտրոն, և ԱՏԳ-ի ստեղծումը կօգնի վերականգնել այդ ավանդույթը։

Ազատ Քաղաքի Կոնցեպտը՝ Նոր Շնչառություն Գյումրիի Համար

Ազատ քաղաքների գաղափարը համաշխարհային փորձում լայն տարածում է գտել․ դրանք ինքնավար տնտեսական տարածքներ են, որտեղ տեղական իշխանությունը մեծ ազատություն ունի բիզնեսի կարգավորման, հարկային քաղաքականության և քաղաքային զարգացման հարցերում։

Եթե Գյումրին ստանա «ազատ քաղաքի» կարգավիճակ, ապա՝

• Քաղաքի կառավարումը կդառնա ավելի անկախ – Տեղական ինքնակառավարումը կստանա լրացուցիչ լիազորություններ՝ արագ և ճկուն լուծումներ տալու քաղաքի խնդիրներին։
• Տնտեսական քաղաքականությունն ավելի ճկուն կլինի – Քաղաքի բյուջեի կառավարումը կարող է հիմնվել տեղական բիզնեսի պահանջների վրա՝ առանց կենտրոնական իշխանության կոշտ վերահսկողության։
• Նորարարական ծրագրերը կխրախուսվեն – Տեխնոլոգիական ստարտափներն ու նորարարական ընկերությունները կստանան ավելի լավ պայմաններ, ինչը կխթանի երիտասարդների մասնակցությունը քաղաքի զարգացման գործում։

Ինչո՞ւ Պետք Է Գործի Հիմա

Համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ նման նախաձեռնությունները մեծ ազդեցություն են ունենում։ Օրինակ՝ Չինաստանի Շենժեն քաղաքը, որը տարիներ առաջ ստացավ հատուկ տնտեսական գոտու կարգավիճակ, կարճ ժամանակում վերածվեց համաշխարհային տեխնոլոգիական կենտրոնի։

Գյումրին, ունենալով հարուստ մշակույթ, կրթական կենտրոններ և ձեռնարկատիրական ներուժ, կարող է դառնալ նոր տնտեսական մոդելի առաջատար քաղաք Հայաստանում։ Բայց դրա համար անհրաժեշտ է, որ կառավարությունը, գործարարները և հասարակությունը համատեղ աշխատեն՝ այս գաղափարը կյանքի կոչելու համար։

Եթե Գյումրին ստանա ԱՏԳ և ազատ քաղաքի կարգավիճակ, ապա.

• Քաղաքը կվերածնվի որպես գործարարության և նորարարությունների կենտրոն
• Կստեղծվեն հազարավոր աշխատատեղեր
• Տնտեսական աճը կբերի կյանքի որակի բարձրացում
• Գյումրին կդառնա միջազգային ներդրողների համար գրավիչ հարթակ

Այսօր ճիշտ ժամանակն է մտածելու նոր տնտեսական քաղաքականության մասին, որը կօգնի Գյումրիին դուրս գալ ստվերից և վերածվել ժամանակակից, ինքնաբավ և բարեկեցիկ քաղաքի։

Գործարար Կարեն Սիմոնյանը Գյումրիում նախաձեռնել է ստորագրահավաք, որպեսզի գյումրեցիների անունից կարողանա պահանջատեր դառնալ և կյանքի կոչել ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման գաղափարը։

«Մայր Հայաստան» դաշինքի անդամ Սոնա Աղեկյանի ֆեյսբուքյան էջից